जागतिक अन्न सुरक्षा दिन | “सुरक्षित अन्न, उत्तम आरोग्य”
दरवर्षी ७ जून हा दिवस जगभरात जागतिक अन्न सुरक्षा दिन म्हणून साजरा केला जातो. या दिवसामागचा हेतू अन्नाविषयी जागरूकता वाढवणे आणि अन्नजन्य धोके टाळण्यासाठी, त्याची कारणे शोधणे आणि व्यवस्थापित करण्यासाठी पुरेशी पावले उचलणे हा आहे.
अन्न सुरक्षेबाबत जागरुकता निर्माण करण्यासाठी 2018 मध्ये संयुक्त राष्ट्रांनी हा दिवस बाजूला ठेवला होता. दरवर्षी, संस्था अन्न सुरक्षेच्या आसपासच्या वर्तमान आणि संभाव्य आव्हानांवर लक्ष केंद्रित करणारी थीम घेऊन येते.
वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशन (WHO) च्या अधिकृत वेबसाइटनुसार, जागतिक अन्न सुरक्षा दिनानिमित्त संयुक्त राष्ट्र एजन्सी “सार्वजनिक कार्यक्रमपत्रिकेत अन्न सुरक्षा मुख्य प्रवाहात आणण्यासाठी आणि जागतिक स्तरावर अन्नजन्य रोगांचे ओझे कमी करण्यासाठी प्रयत्न करत आहे.”
थीम
यावर्षी जागतिक अन्न सुरक्षा दिनाची थीम आहे, “सुरक्षित अन्न, उत्तम आरोग्य”. “सुरक्षित अन्न हे मानवी आरोग्यासाठी आणि आरोग्यासाठी अत्यावश्यक आहे,” डब्ल्यूएचओने महत्त्वाच्या दिवसाच्या आधीच्या अहवालात म्हटले आहे की यात शंका नाही.
सुरक्षित अन्न हे “चांगल्या आरोग्यासाठी सर्वात महत्त्वाचे हमीदार” आहे हे स्पष्ट करून संस्थेने पुढे सांगितले की, या वर्षी अधिक चांगले आरोग्य देण्यासाठी अन्नप्रणालींमध्ये परिवर्तन घडवून आणण्याबाबत संभाषण आणि पुढाकार वाढवण्यावर भर देण्यात आला आहे, ज्यामध्ये टिकाऊपणावर भर आहे.
WHO नुसार, जगभरातील देशांची सरकारे, अन्न व्यवसाय, शैक्षणिक संस्था आणि कामाची ठिकाणे आणि ग्राहक, सर्व “अन्न सुरक्षित ठेवण्यात” महत्त्वाची भूमिका बजावतात. कल्पना अशी आहे की प्रत्येकजण “जोखीम व्यवस्थापक” आहे आणि जे अन्न सुरक्षित नाही ते अन्न अजिबात नाही.
इतिहास आणि महत्त्व
WHO च्या 2019 च्या अहवालानुसार, जगभरात दरवर्षी अन्नजन्य रोगांची 600 दशलक्ष प्रकरणे नोंदवली जातात. याचा अर्थ असा आहे की जगातील 10 पैकी 1 लोकांना दूषित अन्न खाल्ल्यानंतर आरोग्यावर विपरीत परिणाम होतो. अहवालात असेही नमूद करण्यात आले आहे की पाच वर्षांखालील मुले 40 टक्के अन्नजन्य रोगांचे ओझे सहन करतात आणि दरवर्षी 1,25,000 मृत्यू होतात.
या संदर्भातच संयुक्त राष्ट्रांच्या आमसभेने डिसेंबर 2018 मध्ये स्वीकारल्याच्या काही महिन्यांनंतर 7 जून 2019 रोजी पहिला जागतिक अन्न सुरक्षा दिवस साजरा करण्यात आला.
खरं तर, जागतिक अन्न सुरक्षा दिनाची सुरुवात WHO आणि संयुक्त राष्ट्रांच्या अन्न आणि कृषी संघटनेने सदस्य राष्ट्रे आणि इतर भागधारकांच्या पाठिंब्याने संयुक्तपणे केली होती.
जागतिक अन्न सुरक्षा दिनानिमित्त, WHO त्याच्या अधिकृत वेबसाइटवर पाहण्यासाठी उपलब्ध असलेल्या अनेक ऑनलाइन चर्चा आणि चर्चा आयोजित करते.