Gratuity Eligibility | नोकरी पाच वर्षांपेक्षा कमी असली तरीही तुम्ही ग्रॅच्युइटीचे पात्र बनता, कसे जाणून घ्या?
जर कर्मचार्याची नोकरी पाच वर्षांपेक्षा कमी परंतु काही महिन्यांची असेल, तरीही तो ग्रॅच्युइटीचा हक्कदार आहे. ग्रॅच्युइटी कायद्याचे कलम 2A काय म्हणते ते जाणून घ्या.
ग्रॅच्युइटी हे कंपनीने कर्मचाऱ्याला दिलेले बक्षीस आहे, जे त्याला कंपनीत सतत सेवेच्या बदल्यात दिले जाते. साधारणपणे असे मानले जाते की पाच वर्षे पूर्ण झाल्यानंतरच तुम्ही ग्रॅच्युइटीचे पात्र बनता. ग्रॅच्युइटीची किमान रक्कम ठरवण्यासाठी एक सूत्र आहे. परंतु कंपनीची इच्छा असेल तर ती आपल्या कर्मचार्यांना विहित सूत्रापेक्षा जास्त रक्कम देऊ शकते. मात्र, सरकारी नियमांनुसार कर्मचाऱ्याला 20 लाखांपेक्षा जास्त ग्रॅच्युइटी देता येत नाही. पण अशा परिस्थितीत अनेकांना प्रश्न पडतो की, जर त्यांची नोकरी पूर्ण पाच वर्षांसाठी नसेल, त्यापेक्षा कमी असेल, तर त्यांना ग्रॅच्युइटी मिळण्याचा अधिकार आहे का? याविषयी आम्ही तुम्हाला सांगतो.
ग्रॅच्युइटी कायदा काय म्हणतो
ग्रॅच्युइटी कायद्याच्या कलम 2A नुसार, तुम्ही 5 वर्षे सेवा पूर्ण केली नसली तरीही, तुम्ही ग्रॅच्युइटीचे हक्कदार होऊ शकता. ग्रॅच्युइटी कायद्याच्या कलम 2A मध्ये असे म्हटले आहे की भूमिगत खाणींमध्ये काम करणारे कर्मचारी जे सलग 4 वर्षे आणि 190 दिवस कंपनीत काम करतात, त्यानंतर त्यांना ग्रॅच्युइटी मिळण्यास पात्र मानले जाते. दुसरीकडे, इतर संस्थांमध्ये काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांनी 4 वर्षे 240 दिवस म्हणजेच 4 वर्षे 8 महिने सेवा पूर्ण केल्यास ते ग्रॅच्युइटी मिळण्यास पात्र असतील.
सूचना कालावधी देखील मोजला जाईल
या कालावधीत तुमचा नोटिस कालावधी देखील मोजला जातो हे जाणून घेणे तुमच्यासाठी महत्त्वाचे आहे. म्हणजेच, जर एखादा कर्मचारी नोटीस कालावधीसह 4 वर्षे आणि 240 दिवस सेवा पूर्ण करत असेल, तर त्याला ग्रॅच्युइटी मिळण्याचा अधिकार कायम आहे. नोटीस कालावधी देखील सतत सेवेमध्ये मोजला जातो.
ग्रॅच्युइटी या सूत्राने मोजली जाते
ग्रॅच्युइटीची गणना करण्यासाठी एक सूत्र आहे – (शेवटचा पगार) x (कंपनीमध्ये काम केलेल्या वर्षांची संख्या) x (15/26). शेवटचा पगार म्हणजे तुमच्या शेवटच्या 10 महिन्यांच्या पगाराची सरासरी. या पगारात मूळ वेतन, महागाई भत्ता आणि कमिशन समाविष्ट आहे. महिन्यातील रविवारचे 4 दिवस आठवड्याची सुट्टी असल्याने, 26 दिवस मोजले जातात आणि 15 दिवसांच्या आधारे ग्रॅच्युइटी मोजली जाते.
अशा स्थितीत हा कालावधी पूर्ण ५ वर्षे मानला जातो.