Why Sugar is Not Good for Health | तुम्हांला हे माहित असायलाच हवे | साखरेविषयी सर्व काही! | खावी कि न खावी! | शास्त्रीय दृष्टिकोन जाणून घ्या!
Why Sugar is Not Good for Health | साखर आणि साखरेचे पदार्थ कमी खा असे सगळेच सांगतात, मग ते डॉक्टर असोत वा जिम, न्यूट्रिशन ट्रेनर असो. साखर शरीरासाठी अपायकारक आहे. तरीही आपण का खातो? वजन वाढत असते, आजार होत असतात हे माहित असूनही आपण खात राहतो. कधीपासून साखर ही शत्रू झाली. साखर खावी कि न खावी. ती न खाल्ल्याने काय हॊईल. याची सर्व शास्त्रीय कारणे जाणून घ्या. (Why Sugar is Not Good for Health)
साखर हा एक प्रकारचा साधा कार्बोहायड्रेट आहे.
साखरेचे 2 प्रकारचे रेणू आहेत:
मोनोसाकराइड्स (Monosaccharides)
डिसॅकराइड्स (Disaccharides)
मोनोसॅकराइड्स हा साखरेचा सर्वात सोपा प्रकार आहे.
3 मूलभूत शर्करा आहेत
ग्लुकोज (Glucose)
फ्रक्टोज (Fructose)
गॅलेक्टोज (Galactose)
ग्लुकोज हे तिन्हीपैकी सर्वाधिक मुबलक आहे आणि तुम्ही खातात त्या जवळजवळ प्रत्येक गोष्टीत आढळते.
फ्रक्टोज, ज्याला फळ साखर देखील म्हणतात. हे मध, पिकलेल्या फळांमध्ये आढळते.
गॅलेक्टोज फक्त डेअरी पदार्थात (Dairy) आढळते.
ग्लुकोज चयापचय (Glucose Metabolism)
आपण कार्बोहायड्रेट खाल्ल्यानंतर ग्लुकोज रक्तप्रवाहात शोषले जाते. जेव्हा तुमच्या रक्तप्रवाहात ग्लुकोज तयार होते, तेव्हा तुमच्या स्वादुपिंडाला इन्सुलिन तयार करण्याचा संकेत मिळतो. ग्लुकोज नंतर ग्लायकोलिसिस नावाच्या प्रतिक्रियांच्या मालिकेत खंडित केले जाते. ग्लायकोलिसिस ऊर्जा निर्माण करते. (ATP) ग्लायकोलिसिसमध्ये इंसुलिन महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. हे ग्लुकोज ट्रान्सपोर्टर्सचे उत्पादन उत्तेजित करते जे सेल झिल्लीमध्ये ग्लुकोज हलविण्यास मदत करतात. हे ग्लायकोलिसिसमध्ये गुंतलेली एन्झाइम सक्रिय करते, जसे की हेक्सोकिनेज आणि फॉस्फोफ्रुक्टोकिनेज.
फ्रक्टोज चयापचय (Fructose Metabolism)
फ्रक्टोजमध्ये ग्लुकोज सारखेच आण्विक सूत्र आहे, परंतु फरक संरचनेत आहे आणि त्यामुळे त्याचे चयापचय कसे होते यावर सर्व फरक पडतो. फ्रुक्टोलिसिस ही चयापचय प्रक्रिया आहे जी फ्रक्टोजचे विघटन करते.
साखरेचे धोके! (Danger of Sugar)
साखरेचे शरीरावर अगणित दुष्परिणाम होतात आणि ते मुख्यतः 2 घटनांना कारणीभूत ठरू शकतात:
1. इन्सुलिन प्रतिकार
2. ग्लायकेशन
इन्सुलिन प्रतिकार (Insulin Resistance)
जेव्हा तुमच्या शरीरातील पेशी इन्सुलिनला पाहिजे तसा प्रतिसाद देणे थांबवतात तेव्हा इन्सुलिनचा प्रतिकार होतो. जरी फ्रक्टोज इन्सुलिनचे उत्पादन उत्तेजित करत नाही, परंतु यामुळे यकृताचा इन्सुलिन प्रतिरोध होतो.
याचे कारण असे की फ्रक्टोज यकृतामध्ये चरबी जमा होऊ शकते (अल्कोहोलप्रमाणेच फ्रक्टोजशी संबंधित असलेला एकमेव अवयव). तसेच फ्रक्टोज सिग्नलिंग मार्ग खराब करू शकतो जो पेशींवर इंसुलिनच्या प्रभावासाठी जबाबदार असतो. त्यामुळे फ्रक्टोजचे जास्त सेवन यकृतासाठी हानिकारक आहे.
फ्रक्टोज, ग्लुकोजच्या विपरीत, तृप्ति ट्रिगर करण्यासाठी कोणतीही प्रतिक्रिया यंत्रणा नाही. याचा अर्थ तुम्ही फ्रक्टोज जास्त खाऊ शकता! त्याचाच जास्त धोका असतो.
ग्लायकेशन (Glycation)
साखर चिकट वाटते कारण, एकदा पाण्यात विरघळली की, ती तुमच्या त्वचेच्या पृष्ठभागावरील प्रथिनांसोबत विक्रिया करून सहजपणे तुटणारे रासायनिक बंध तयार करते. ज्या प्रक्रियेद्वारे साखर सामग्रीला चिकटते तिला ग्लायकेशन म्हणतात. पुरेसा वेळ किंवा उष्णतेसह, ऑक्सिडेशन प्रतिक्रियांमुळे हे तात्पुरते बंध कायमचे बनतात. या ऑक्सिडेशन प्रतिक्रियांच्या उत्पादनांना प्रगत ग्लाइकेशन एंड उत्पादने किंवा AGE म्हणतात.
साखर म्हणजे रिक्त कॅलरीज.
ग्लुकोजपेक्षा फ्रक्टोज आरोग्यासाठी अधिक हानिकारक आहे.
तुमचा साखर (Sugar) आणि कर्बोदकांचा (Carbohydrates) वापर सर्वसाधारणपणे नियंत्रित ठेवा. विशेषतः ज्यामध्ये फ्रक्टोजचे (Fructose) प्रमाण जास्त असते.
—-
Article Title | Why Sugar is Not Good for Health | You must know this All about sugar! | To eat or not to eat! | Learn the Scientific approach!